როგორ დავიცვათ თავი ცოფის საშიშროებისგან
ცოფის გამოვლინება ცხოველებში ცოფით შეიძლება დაავადდეს ყველა თბილსისხლიანი ცხოველი, უფრო ხშირად კი- ძაღლი, კატა, მგელი, მელა, ტურა, მაჩვი, ღორი, დათვი, ლომი, ვეფხვი, კურდღელი, ცხენი, აქლემი, მსხვილფეხა და წვრილფეხა რქიანი საქონელი, აგრეთვე ღამურა, ვირთხა, თაგვი, ზაზუნა, მაგრამ ყველაზე მეტად ცოფს ავრცელებს ძაღლი, კატა, მგელი და მელა. დაავადების დასაწყისში ძაღლი, რომელიც 10- დან 9 შემთხვევაში ინფექციის წყაროა, იცვლის ქცევას, უმიზნოდ დაბორიალებს, უმიზეზოდ ყეფს, იფხაჭნის და იკბენს ნაკბენ ადგილს; არ ჭამს, არ სვამს, ღრღნის და ყლაპავს ნაფოტს და სხვა საგანს. ხშირად ელაქუცება პატრონს. იმალება, ხდება აღგზნებული, ცდილობს აიწყვიტოს და გაიქცეს, გაირბინოს დიდ მანძილზე. უმიზეზოდ თავს ესხმის და კბენს ცხოველს, ფრინველს, ადამიანს, პატრონსაც კი, რამდენიმე დღის შემდეგ უვითარდება დამბლის ნიშნები, ყეფს ხრინწიანი ხმით, ჩამოსდის დორბლი, ბარბაცით მიათრევს კიდურებს, უჭირს სუნთქვა, იქცევა და კვდება.
ცოფის გამოვლინება ადამიანში ცოფით დაავადების პირველი ნიშანია ხანგრძლივი ქავილი, მწვავე ტკივილი ნაკბენ ადგილზე. ნაწიბურზე აღენიშნება შეწითლება, შეშუპება, რევმატული ხასიათის ტკივილი, დისპეპსიური (საჭმლის მონელების მოშლა) მოვლენები. შემდეგ იწყება აღგზნების პერიოდი: ავადმყოფი განსაკუთრებით მგრძნობიარეა წყლისადმი - მის დანახვაზე კი სახე ემანჭება შიშისა და ტანჯვისაგან. ემართება ხახისა და ხორხის კუნთების ძლიერი სპაზმი. ავადმყოფი ხდება აგრესიული, ბოდავს. აგზნებას მოსდევს დამბლა, რომელიც ქვემო კიდურებიდან იწყება და მთავრდება გულისა და სუნთქვის ფუნქციის მოშლით, რასაც ავადმყოფის სიკვდილი მოსდევს.